Turuncu kedilere rengini veren genetik şifreyi çözen araştırmacılar yıllardır cevap bekleyen soruyu yanıtladı.

Bilim insanları uzun süre boyunca Mc1r adlı genin kedilerin tüy rengini belirlediğini düşünüyordu. Ancak turuncu kedilerin çoğunda bu genin mutasyonu olmadığı için renklerinin nasıl ortaya çıktığı anlaşılamıyordu.

ABD'deki Stanford Üniversitesi'nden genetikçi Greg Barsh "Bu genetik bir gizem, bir muammaydı" diyor.

Barsh'ın liderliğindeki araştırma ekibi nihayet bu gizemi aydınlatarak turuncu rengin Arhgap36 adlı genle bağlantılı mutasyondan kaynaklandığını tespit etti.

Japonya'daki Kyushu Üniversitesi'nden Hiroyuki Sasaki'nin liderlik ettiği başka bir çalışmada da aynı sonuçlar elde edildi. Ön baskı sunucusu bioRxiv'de yayımlanan araştırmalar, hakem değerlendirmesini bekliyor.

Bilim insanları kedi fetüslerinden alınan deri örneklerini inceleyerek X kromozomundaki Arhgap36 geninin turuncu renkten sorumlu olduğunu kaydetti.

Ancak şaşırtıcı bir şekilde, rengi veren mutasyon genin kendisinde değildi. Bu genin faaliyetini düzenleyen DNA bölümündeki eksilme sonucu turuncu renk ortaya çıkıyordu.

Farklı renkteki kedilerin genomunu inceleyen araştırmacılar hem turuncu hem de calico denen turuncu, siyah ve beyaz tüylerle kaplı kedilerde bu mutasyonun olduğunu saptadı.

Mutasyon nedeniyle turuncu kediler Arhgap36 geninde, diğerlerine kıyasla 13 kat daha fazla RNA üretiyordu.

İki araştırma ekibi de genin X kromozomunda yer almasının, bütün vücudu turuncu tüylerle kaplı kedilerin genellikle erkek olmasıyla bağlantılı olduğunu ifade ediyor.

İki tane X kromozomu taşıyan dişilerin hücrelerinde bunlardan biri rasgele bir şekilde etkisiz hale getiriliyor. Bunun sonucunda rengarenk tüylere sahip kediler ortaya çıkıyor.

Hem anne hem de babadan alınan X kromozomunun bu mutasyonu taşıdığı nadir durumlarda, tamamen turuncu renkte dişi kediler de dünyaya gelebiliyor.

Çalışmalarda yer almayan genetikçi Dr. Leslie Lyons, "Bu geni uzun zamandır bekliyoruz" diyerek ekliyor:

"Evcil kediler, fenotipik ve genetik çeşitlilikleri nedeniyle genlerin işlevini ve gen ifadesinin düzenlenmesini incelemek için mükemmel bir fırsat sunuyor."

Kaynak: Independent Türkçe / Büşra Ağaç
Fotoğraf: Ondeio